خطرناک‌ترین آلاینده‌های آب آشامیدنی و روش‌های حذف آنها از آب

 آلودگی آب به یکی از بزرگترین تهدیدات در دنیای امروز تبدیل شده است. بسیاری از کشورهای پیشرفته و توسعه یافته با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند. با روی کار آمدن بسیاری از صنایع و کارخانه‌ها، قطعاً آلودگی آب‌ها شدت یافته است. در این میان آلودگی آب‌های آشامیدنی خود، معضل بزرگی به شمار می‌آید. چراکه وجود و حضور آلاینده‌های شیمیایی، آب را به یک مایع نامطلوب تبدیل می‌کنند. در ادامه به بررسی انواع آلاینده های آب آشامیدنی شهری که مشکلات زیادی را برای سلامتی به دنبال دارند، می‌پردازیم.

مهمترین آلاینده های آب آشامیدنی

اگرچه همگان آب را به عنوان یک مایع حیات بخش می‌شناسند، اما وجود آلاینده‌های شیمیایی می‌تواند این آب شرب را تبدیل به یک مایع خطرناک کند که بیماری‌های گوناگونی از جمله سرطان از آن نشأت می‌گیرد. به همین دلیل است که روش‌های مختلفی برای حذف مواد آلاینده از آب و فاضلاب فراهم شده و امروزه طراحی پکیج تصفیه فاضلاب مناسب به یکی از مهمترین اصول راه اندازی یک کارخانه یا صنعت تبدیل شده است. از جمله عناصر خطرناکی که در آب آشامیدنی وجود داشته و موجب آسیب به سلامتی می‌شود را در ادامه معرفی می‌کنیم.

وجود فلزات سنگین و نمک‌ها

آب‌های آشامیدنی اصولاً حاوی فلزات زیان آور و نمک‌ها هستند که متابولیسم بدن افراد را تحت تاثیر قرار داده و در عملیات رساندن غذا و اکسیژن یک سری اختلالات به وجود می‌آورند. از جمله اختلالات مهم می‌توان به سردردهای شدید و خستگی بیش از حد اشاره نمود. نمک‌ها حتی می‌توانند در رگ‌های خون رسوب کرده و موجب افزایش فشار خون و یا تصلب شرائین گردند.

عوامل میکروبی متعدد از آلاینده های آب آشامیدنی

به جرات می‌توان گفت که آلاینده‌های میکروبی جزء اصلی‌ترین عوامل در شیوع بیماری و مرگ و میر ناشی از مصرف آب آشامیدنی آلوده است. همین امر موجب شده تا بررسی سطح کیفی آب اهمیت فراوانی پیدا کند. عوامل میکروبی، بیماری‌هایی نظیر: بیماری روده، وبا و اسهال را در افراد به وجود می‌آورد. برای حذف عوامل میکروبی از اشعه فرابنفش استفاده می‌شود. این اشعه توانایی فوق العاده‌ای در از بین بردن انواع آلاینده‌ها دارد.

وجود نیترات

نیترات یک ماده بدون رنگ، بو و طعم به شمار می‌آید که اصولاً در آب‌های آشامیدنی قابل تشخیص نیست و حتماً باید به وسیله آزمایش‌های متعدد آنها را شناسایی کرد. نیترات جزء موادی بوده که از طریق خاک و یا کود شیمیایی وارد آب می‌شود. وجود مقداری از نیترات در آب لازم است، اما اگر این مقدار افزایش پیدا کند قطعاً برای دستگاه گوارش مطلوب نخواهد بود. از همه مهمتر آنکه نیترات موجود در آب، باعث اکسید شدن آهن در گلبول‌های قرمز می‌شود و تا جایی پیش می‌رود که عبور اکسیژن را در خون خیلی کمتر کرده و منجر به مرگ افراد می‌گردد. از مهم‌ترین روش‌ها برای حذف نیترات می‌توان به تصفیه آب‌های آشامیدنی به روش اسمز معکوس با استفاده از انواع دستگاه آب شیرین کن و تبادل یونی اشاره نمود.

تاثیر آرسنیک در سلامتی آب شرب

یکی دیگر از آلاینده های آب آشامیدنی شیمیایی که با آشامیدن آب وارد بدن انسان می‌گردد، آرسنیک است. اکثر آب‌های زیرزمینی و چاه‌ها دارای مقادیر بسیار زیادی آرسنیک هستند. آرسنیک‌ها در دو نوع غیر ارگانیک و ارگانیک موجود می‌باشند. حال اگر آنها با کربن ترکیب گردند، آرسنیک غیر ارگانیک را تشکیل می‌دهند. مصرف بی‌رویه آرسنیک در آب‌های آشامیدنی موجب ایجاد فشار خون، بیماری‌های عروقی، سرطان‌های داخلی و از جمله مشکلات قلبی می‌گردد. به همین خاطر در سالیان اخیر بسیاری از دانشمندان و محققان تلاش کردند تا بتوانند آرسنیک را به روش‌های مطلوب از آب حذف کنند.
از جمله روش هایی حذف آرسنیک از آب که دانشمندان در نظر می‌گیرند شامل تصفیه آب به روش اسمز معکوس، اکسیداسیون و انعقاد می‌باشد.

نقش سرب در آب آشامیدنی

ترکیب سرب با آب شرب به دلیل وجود عوامل مختلفی است. یکی از دلایل اصلی آن مجاورت سفره‌های آب زیرزمینی با توده‌های سرب است که موجب آلودگی آب‌ها می‌گردد. حال با مصرف این آب سرب جذب ریه شده و در نتیجه وارد خون می‌گردد. همین امر موجب آسیب به سلامت استخوان‌ها شده و حتی برای مادرهای باردار آسیب به جنین می شود. بیماری‌های ایجاد شده از سرب در آب آشامیدنی متعدد بوده که در این مطلب مجال شرح آن وجود ندارد.

انتقال حشره کش‌ها به آب شرب از مهمترین آلاینده های آب آشامیدنی

همانطور که همیشه عنوان می‌شود، استفاده از حشره کش‌ها برای محیط زیست زیان آور خواهد بود. یکی از ضررهای آن آلوده شدن آب‌ها است. به این صورت که با استفاده از حشره کش‌ها مواد شیمیایی وارد خاک و زمین شده و بعد از بارندگی‌ها و بارش‌های متعدد، این مواد شیمیایی به آب‌های زیرزمینی انتقال پیدا می‌کنند و در نهایت به آب‌های آشامیدنی وارد می‌شوند. ناگفته نماند که اثرات مخرب حشره کش‌ها خیلی بیشتر از دیگر مواد شیمیایی بوده، چرا که اختلالات تنفسی عمیقی به وجود آورده و حتی ممکن است موجب سرطان در کودکان و نوزادان گردد.

زنگ زدگی آهن در آب شرب یا آشامیدنی

از دیگر آلودگی های آب آشامیدنی می‌توان به زنگ‌های آهن درون آب‌ها اشاره نمود. در اثر فرسوده شدن و پوسیدگی لوله کشی‌ها، مقادیر زیادی زنگ آهن و رسوبات از تجهیزات جدا شده و وارد آب‌های آشامیدنی می‌گردد. همین امر سلامت شهروندان را تهدید می‌کند.

نحوه تشخیص آلودگی آب آشامیدنی در منزل

قطعاً نحوه تشخیص آلودگی آب آشامیدنی در مراکز تصفیه و آزمایشگاه‌ها با نحوه تشخیص در منزل خیلی تفاوت دارد. چراکه میزان دقت آزمایشگاه‌ها خیلی بالاتر است. حال برای اینکه بتوانید میزان آلودگی را هم در خانه بررسی کنید از یک کیت تست کیفیت آب استفاده نمایید. این کیت‌ها بعضی از آلاینده‌ها نظیر کلر، سرب و سختی آب را نشان می‌دهند. برای اینکه اطلاعات دقیق‌تری نسبت به آلودگی و آلاینده‌ها به دست آورید، بهتر است مقداری از آب مصرفی خود را به یک آزمایشگاه مطمئن و معتبر برده و آن را مورد آزمایش قرار دهید.