تصفیه پساب‌های نفتی و روغنی پالایشگاه‌ها
تصفیه پساب های نفتی و روغنی پالایشگاه‌ها از مهم‌ترین و اصلی‌ترین گام‌ها در فرایند استخراج نفت بوده که به شدت بر سلامت محیط زیست و همچنین میزان مصرف آب تاثیر می‌گذارد. با توجه به استفاده زیاد از آب در چاه‌های نفت برای کمک به استخراج بیشتر، حجم بالایی از آب‌ها با ذرات روغنی و نفتی آلوده شده و از استانداردهای لازم برای ورود به طبیعت فاصله خواهند گرفت. به همین دلیل نیاز است به روش‌های مختلف از قبیل لخته سازی، خنثی سازی و دیگر روش‌ها، آنها را تصفیه نمود. در این مقاله از سپاهان پالایش به معرفی روش تصفیه پساب پالایشگاه‌ها و طراحی پکیج تصفیه فاضلاب برای این منظور می‌پردازیم.
منظور از تصفیه پساب های نفتی پالایشگاه‌ها چیست؟
پالایشگاه از پرمصرف‌ترین محیط‌های صنعتی از نظر مصرف آب است. فاضلاب خروجی آنها در بالاترین سطح آلودگی قرار دارد. در فرایند استخراج نفت از چاه به منظور بالا بردن بهره‌وری، مقدار زیادی آب وارد چاه شده و همراه با نفت از آن خارج می‌گردد. پس از استخراج، آب از نفت جدا شده و مجدد برای استخراج‌های بعدی وارد چاه می‌گردد.
علاوه بر این، ذرات روغنی بسیار زیادی در پالایشگاه‌ها به مرور در مراحل مختلف از قبیل شستشو و غیره وارد آب شده و منجر به آلوده شدن آن خواهند شد. با تصفیه پساب‌های پالایشگاه تلاش می‌شود تا املوسیون و روغن در پساب‌های پالایشگاه‌ها که حدود ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی‌گرم بر لیتر می‌باشد، به ۱۰۰ میلی‌گرم کاهش یابد. برای این منظور از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود.
روش‌های تصفیه پساب های نفتی و روغنی در پالایشگاه‌ها
روش‌های متعددی برای تصفیه پساب‌های روغنی و نفتی پالایشگاه‌ها وجود دارد که می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
تصفیه پساب پالایشگاه به وسیله انعقاد الکتریکی
با توجه به ماهیت نفت، آب، ذرات روغنی و سخت بودن شرایط انحلال آنها با هم، به کمک اسکیمرها می‌توان حجم بالایی از ذرات روغن انباشته شده بر روی سطح آب را جارو و جمع آوری نمود. با این روش نمی‌توان تمام ذرات روغنی و نفت محلول را جمع آوری و کیفیت آن را در سطح استاندارد قرار داد. به همین دلیل از روش‌های مختلف لخته‌سازی از قبیل تصفیه فاضلاب به روش انعقاد الکتریکی برای این منظور استفاده می‌گردد. در تصفیه فاضلاب نفتی و روغنی پالایشگاه‌ها به کمک انعقاد الکتریکی از الکترودهای آلومینیومی و آهنی به عنوان آند و کاتد استفاده می‌گردد.
این دو الکترود در آب قرار گرفته و پس از عبور جریان الکتریسیته، مستقیم الکترودها درون فاضلاب با آن واکنش انجام داده و هیدرولیز می‌شوند. در نهایت بار مثبت تولید خواهند کرد. ذرات کلوییدی معلق در آب و ذرات روغنی دارای بار منفی می‌باشند و جذب یون‌ها می‌شوند. از نظر بار الکتریکی خنثی خواهند شد در نهایت این ذرات در بالای سطح انباشته شده و به کمک تجهیزاتی از قبیل اویل اسکیمرها جمع آوری می‌شوند.
تصفیه پساب به کمک API
از دیگر روش‌های موثر برای تصفیه پساب های نفتی و روغنی پالایشگاه می‌توان به استفاده از دستگاه چربی‌گیر اشاره نمود. اساس کار این تجهیزات بر پایه قانون استوک و اختلاف دانسیته در ذرات جامد و مایع بنا شده دانست. به همین دلیل راندمان نسبتاً بالایی در حذف ذرات روغنی خواهد داشت. البته لازم به ذکر است که در سال‌های اخیر از این تجهیزات کمتر برای تصفیه پساب‌های پالایشگاه استفاده می‌گردد.
روش تصفیه پساب‌های روغنی به این صورت است که ابتدا فاضلاب وارد دستگاه شده و برای مدت زمان مشخص در مخزن اختصاص داده شده قرار می‌گیرد. فاضلاب پس از گذشت زمان به مرور با توجه به وزن ذرات، به بالا و پایین حرکت خواهند کرد. به طوری که ذرات سنگین در کف مخزن ته نشین شده و ذرات سبک روی سطح قرار گرفته و جمع آوری می‌گردند.
روش شناورسازی
استفاده از تجهیزات هوادهی و شناورسازی ذرات روغنی در سطح بالای پساب‌های پالایشگاه، از دیگر روش‌های کاربردی برای تصفیه می‌باشد. در این روش اغلب از مواد منعقد کننده ابتدا استفاده شده و سپس به کمک تجهیزات هوادهی قوی مقدار زیادی هوا وارد آب‌ها می‌گردد. حباب‌های ایجاد شده بر اثر ورود هوا به آب به ذرات روغنی و کلوئیدی چسبیده و بر اساس قانون استوک وزن آنها سبک‌تر شده و به سطح آب منتقل می‌گردد. در نهایت ذرات قرار گرفته روی سطح جمع آوری خواهند شد.
تصفیه پساب های نفتی پالایشگاه با فیراسیون غشایی
در بسیاری از روش‌های معرفی شده برای تصفیه فاضلاب‌های پالایشگاه‌ها، از مواد منعقد کننده و شیمیایی فراوانی استفاده می‌شود. در سال‌های گذشته برای کاهش اثرات این مواد به روش تصفیه پساب‌ها با فیراسیون غشایی، روی آوردن به طوری که انواع غشاهای نانو برای منظور تولید و معرفی شده است. اساس کار بسیاری از این روش‌ها مانند اولترافیلتراسیون بوده و بزرگترین چالش و محدودیت در آن انباشته شدن ذرات روغنی روی غشا و کاهش کارایی می‌باشد برای این منظور می‌توان از انواع غشاها با قابلیت جذب ۱۰۰ گازوئیل استفاده نمود که کارایی بسیار بالایی دارند
فواید تصفیه پساب پالایشگاه‌ها
تصفیه پساب پالایشگاه‌ها دارای مزایا و فواید فراوانی است که می‌توان این مزایا را به شرح زیر دانست.
- کاهش امولاسیون آب و روغن و ذرات نفتی موجود در آب قبل از ورود به طبیعت
- استفاده مجدد از پساب‌های تصفیه شده به چرخه استخراج نفت و کمک به کاهش مصرف آب
- استفاده از ذرات روغن و چربی جدا شده به عنوان سوخت و تولید حرارت در سایر منابع
تصفیه تکمیلی پساب های نفتی پالایشگاه
به عنوان تصفیه تکمیلی پساب پالایشگاه تلاش می‌شود تا با روش‌های مختلف عملیات ضدعفونی و زلال‌سازی صورت گیرد. استفاده از روش‌های منبرانی تزریق ازون و کلر با پکیج کلر زنی در این گام رایج است. البته در محیط‌های بزرگ و پالایشگاهی از حوضچه‌های کلرزنی استفاده می‌شود و پس از اتمام این فرایند، میزان ph اندازه‌گیری شده و در صورتی که به هم مقدار استاندارد رسیده باشد در نهایت پساب‌ها اجازه ورود به طبیعت و استفاده در مزارع کشاورزی را پیدا خواهند کرد. علاوه بر این به کمک فیلتر شنی و فیلتر غشای اکسیداسیون، نیز کیفیت فاضلاب تا حد زیادی افزایش داده می‌شود.
دیدگاهتان را بنویسید